کاربردهای فعل (کان) و تأثیر آن در ترجمۀ آیات قرآن کریم

کاربردهای فعل  (کان) و تأثیر آن در ترجمۀ آیات قرآن کریم

کاربردهای متنوع فعل (کانَ)، در آیاتی همچون: ﴿... فَإِنْ لَمْ يَكُونا رَجُلَيْنِ فَرَجُلٌ وَ امْرَأَتانِ﴾ (بقره، 282)، ﴿وَ إِنْ كانَ ذو عُسرةٍ...﴾ (بقره، 280) که شیوه­ی خاصی از نوع ناقصه­ی آن است، در تشخیص نوع آن و شناخت اسم و خبرش، قضاوت­های متفاوتی را در پی داشته که منجر به برداشت­های متفاوتی از این آیات شده است. همچنین عدم توجه به معنای لغوی این فعل در آیاتی همچون: ﴿… كَيْفَ نُكَلِّمُ مَنْ كَانَ فِي الْمَهْدِ صَبِيًّا﴾ (مریم، 29)، ﴿... كُونُوا قِرَدَةً خاسِئينَ﴾ ( بقره، 65) و ﴿...کانَ مِنَ الکافرینَ﴾ (بقره،34)، موجب شده گاهی مفهوم لغویش به طور کلی فراموش، یا آن را به معنی (صار) بدانند. لذا در این پژوهش ضمن ارائه یک تعریف جامع و مانع، جهت شناخت انواع آن، آیاتی از قرآن کریم بررسی می­شوند تا مفهومشان بر اساس این یافته­ها مشخص گردد. نتایج حاصله نشان می­دهد؛ این فعل در معانی متعددی از جمله: تامّه (موجود بودن)، ناقصه­یِ منقطع (بود، می­باشد)، ناقصه­ی مستمرّ (بوده است)، استعاره تبعیه (گوئی ...بوده است)، گاهی نیز همانند: ﴿قالَ لَمْ أَكُنْ لِأَسْجُدَ لِبَشَرٍ ...﴾ (حجر، 33)، به عنوان فعل کمکی، به کار می­رود و با «صار» تفاوت ماهیتی دارد. همچنین فاصله­ی زمانی، انقطاع یا استمرار آن، با قرائن موجود در جمله مشخص می­گردد.