بازخوانی و تحلیل دو سرودۀ کتیبه اخوان والبحار و الدرويش ّ خلیل حاوی

چکیدە
مهدى اخوان ثالث شاعر ایرانی و خليل حاوى شاعر لبنانی، از شاعران ژرف انديش و
نوگرا در دو ادب فارسى و عربى هستند. پژوهش حاضر با روش تحلیل محتوا و مقایسۀ
اثر » البحّار و الدرويش « از اخوان ثالث و » كتيبه « وجوه تشابه و تفاوت دو سرودۀ
خلیل حاوی را بازخوانی نموده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش، گویای آن
است که هرچند دو شاعر ارتباطی با يكديگر نداشته اند، اما هر دو سروده، روایتی از
نگاهی یأس آلود به فرجام ناکامی در تلاش های سیاسی، اجتماعی و حقیقت جویی و

عدالت طلبی نسلی بحران زده است. نزديكى فرهنگ ایران و جهان عرب از یک سوی
و تجربۀ زیستۀ همگون دو شاعر از شکست های سیاسی آن سالیان از سوی دیگر،
درون مایه و ساختار شعر این دو را بسیار به هم نزدیک نموده است. در این دو
سروده، از دو زاویۀ متفاوت، یأس به عنصری کانونی در شعر تبدیل شده، نمایی کدر
و غبارآلود از جامعه ای بحرانی را بازتولید می نمایدب هگونهٔ كه می توان گفت يأس
فلسفی- اجتماعى در شعر این دو، از يک حالت عادى و گذرا که به طور معمول در
شعر بیشتر شاعران مشاهده می شود، فراتر رفته، رنگ و لعاب یک عادت زبانی به
خود گرفته و درخدمت بیان یک جهان بینی ویژه قرار گرفته است.