بازخوانی نمایشنامه الحُسَینُ ثائِراً وَ شَهیداً عبدالرحمن شرقاوی - نظریه فرکلاف

تحلیل قیام جاودانه حسینی در متون ادبی معاصر به‌ویژه در عرصه[m1]  دراماتیک، همواره نمایانگر گفتمانی است که به‌مثابه یک واقعه تاریخ‌ساز، عینیّت‌بخش آرمان‌های اصیل انسانی و معنوی است که در بطن خود آوای عدالت‌طلبی و حقیقت‌جویی این نهضت عظیم الهی را به گوش جهانیان می‌رساند. جستار پیش‌رو، باتکیه‌بر رویکردی تحلیلی-توصیفی در بستر تأملات انتقادی فرکلاف در سطوح توصیف، تفسیر و تبیین در پی آن است که از غنای نهفته در گفتمان‌عاشورایی در نمایشنامه «الحُسَینُ ثائِراً وَ شَهیداً» اثر عبدالرحمن شرقاوی که پس از شکست جمال عبدالناصر در دو بخش نگاشته شده پرده‌ برداشته و آن را به‌عنوان تجلی گفتمان مقاومت در جهان معاصر عرب مورد مداقه قرار دهد و بدین‌سان، بستر لازم برای کاوش در مضامین اجتماعی، فرهنگی، ایدئولوژیک و بینامتنی- دینی اثر مذکور را فراهم ‌آورد. نتایج گویای آن است که نویسنده در سطح توصیف، با بهره‌گیری از عناصر زبانی، بلاغی مناسب با روح حادثه، ابعاد معنوی و عاطفی آن را در چارچوبی فراتاریخی به تماشا گذاشته است و در سطح تفسیر، نمایشنامه با بینامتنیت با قرآن کریم و دیگر متون دینی و بازتاب روح بیداری اجتماعی در حادثه، پژواکی متعالی از ایستادگی در برابر استبداد  را به مخاطبان القا می‌کند[m2]  و در سطح تبیین که بیانگر چرایی تدوین نمایشنامه است، باید گفت که نویسنده با تأکید‌ بر مؤلفه‌های اجتماعی و سیاسی، با هجمه‌ای علیه نظام سلطه از ذلت و خواری در جهان معاصر عرب به ستوه آمده و خلق این اثر نمایشی-حماسی را پاسخی به این نیاز روحی عصر خود در احیای ارزش‌های انسانی و انقلابی دانسته است.

 [m1]اصلاح املایی بر اساس نظر داور 2

 [m2]اصلاح املایی بر اساس نظر داور 2