تحلیل بازنمایی شخصیت های زنانۀ دینی در اشعار الجابری با تکیه بر نظریۀ یاکوبسن

شخصیت های زنانۀ دینی از نمادهای ارزشمند و الهام بخش در ادبیات و فرهنگ شاعران معاصر عرب به شمار می روند. جابر الجابری )مدین الموسوی( شاعر معاصر عراقی است که با استفاده از میراث دینی در اشعارش بر اصالت و غنای ادبی شعرش افزوده است. بازنمایی شخصیت های زنانۀ دینی در اشعار جابر الجابری در کشف لایه های معنایی شعر وی کمک کرده و زوایای جدیدی از سبک شعری او را نمایان می سازد. نظریۀ ارتباطی رومن یاکوبسن، زبان شناس برجستۀ روسی، به بررسی نقش های شش گانۀ زبانی در راستای جهت گیری پیام شاعر )فرستنده( به سمت یکی از عوامل سازندۀ فرایند ارتباطی می پردازد. بررسی کارکردهای زبانی در متون ادبی به ویژه شعر، مخاطب را به درک عمیق تری از هنر کلامی شاعر می رساند. این پژوهش با رویکردی توصیفی-تحلیلی شخصیت های زنانۀ دینی را در اشعار جابر الجابری با تکیه بر نظریۀ ارتباطی رومن یاکوبسن بررسی می کند. یافته های پژوهش بیانگر آن است که پربسامدترین نقش های زبانی در به تصویرکشیدن شخصیت های حضرت زهرا )س( و حضرت زینب )س( در شعر جابری به ترتیب و با توجه به جایگاه متفاوتی که دارند، نقش ترغیبی، عاطفی، همدلی و ارجاعی هستند که به شکل جداگانه یا مکمل یکدیگر به کار رفته اند. در شاعرانگی جابر الجابری شخصیت های برجستۀ حضرت زهرا )س( و حضرت زینب )س( به عنوان  نمادهایی از انسان کامل، صبور و ایثارگر به همراه شاخصه های زنانگی مطرح شده اند تا تأثیر مهمی بر بافت فرهنگی و اجتماعی جامعه داشته باشند و مخاطب را به درک و آشنایی بیشتر از ابعاد فکری و ایدئولوژی جابری برسانند.